حکمرانی در آموزش عالی مبحثی پایه ای برای برنامه هفتم توسعه - سفر به تایلند

به گزارش گروه دانشگاه خبرنگاران، به نقل از دانشگاه فنی و حرفه ای؛ ابراهیم صالحی عمران رییس دانشگاه فنی و حرفه ای در نشست وبیناری حکمرانی آموزش عالی و توسعه پایدار که با مشارکت انجمن آموزش عالی ایران و با حضور و سخنرانی علیرضا منادی رییس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی، حمیدرضا امیدوار معاون اداری و مالی شورای عالی انقلاب فرهنگی در سازمان دانشگاه فنی و حرفه ای برگزار گردید، گفت: انشالله مباحث ارائه شده در این وبینار زمینه ای برای سیاست گذاری و انتخاب راستا درست آموزش عالی باشد. علت این است که ما در ابتدای برنامه هفتم توسعه هستیم و این بحث حکمرانی در آموزش عالی و توسعه پایدار می تواند مباحث پایه ای و نظری خوبی برای برنامه هفتم و آموزش عالی کشور هم باشد.

وی اضافه نمود: برای داشتن حکمرانی خوب در آموزش عالی شناخت گذشته، حال و آینده آموزش عالی و در کنار مباحث توسعه و رشد لازم است. اگر شناخت جامع و کافی نباشد شاید راستا درست را نتوان انتخاب کرد.

رییس دانشگاه فنی و حرفه ای در پاسخ به سوال چرایی ایجاد شدن آموزش عالی در کشور گفت: در پاسخ به پرسش هایی از این دست باید ویژگی های آموزش عالی و توسعه در کشور به طور دقیق آنالیز شوند. یکی از دلایل ایجاد آموزش عالی رشد و توسعه بود که آرزوی هر دولت و ملتی است. در گذشته سرمایه گذاری مادی و فیزیکی در کشور ها اهمیت داشت و راستا پیشرفت را در سرمایه های مادی می دیدند. اما سپس متوجه سرمایه انسانی شدند و به سراغ سیستم ها و سرمایه گذاری های آموزشی رفتند.

وی اضافه نمود: در این جا آموزش و پرورش و آموزش عالی اهمیت یافت. در 50 سال گذشته رشد بی سابقه موسسه های آموزش عالی انجام شده است. این مرحله در ایران نیز صورت گرفت و برای دستیابی به توسعه، آموزش عالی نیز توسعه یافت. در این میان، اما و اگر هایی وجود داشت که دیده نشد. منطق مالی توسعه آموزش عالی یکی از این، اما و اگر ها بود که دیده و جدی گرفته نشد.

وی اضافه نمود: از این رو آموزش عالی و توسعه با چالش هایی روبه رو شد. یکی از این چالش های بیکاری فارغ التحصیلان بود. یکی دیگر نیز انتخاب رشته های تحصیلی بود و دانشگاه ها در تعداد معدودی از رشته ها رشد یافت و دانشجو ها تنها در این رشته ها مشغول به تحصیل شدند در حالی که منطق بازار کار به رشته های دیگر نیز احتیاج داشت و این منطق مالی نبود و بیکاری رخ داد.

به بیان صالحی عمران، پایین بودن بهره وری نیروی کاری نیز چالش دیگری بود. انتظار بر این بود که افراد با مدارک در دست خود بازده خصوصی شان نیز افزایش یابد در حالی که نه تنها افزایش بلکه کاهش یافت و مدرک بر توانایی غلبه کرد.

وی ادامه داد: در ادبیات مالی آموزش عالی سرمایه انسانی به اصطلاح به بی فایدگی تبدیل شد و وارد ادبیات آموزش عالی کشور شد. این بی فایدگی باعث رویداد های دیگری در این ساختار شد که منجر به اصلاحات آموزش عالی شد. مدرک گرایی مورد نقد نهاده شد و بحث تازهی به نام کیفیت اموزش شروع شد.

رییس دانشگاه فنی و حرفه ای ادامه داد: در این جا صحبت از اثرات اجتماعی، سیاسی، مالی و فرهنگی پیش آمد و کوشش شد تا دانشگاه با معنای واقعی توسعه مورد نظر قرار گیرد. دیگر خوش بینی سابق میان نظام آموزشی عالی و نظام توسعه نیز از بین رفت. صحبت از یک سری اصلاحات درون و بیرون دانشگاه شروع شد. یکی از این اصلاحات توجه به نظام آموزش عالی مهارتی و آموزش مهارت بود؛ که الان نیز آموزش عالی در عرصه بین المللی نیز ایجاد شد و حرفه ای گرایی در جهان اهمیت پیدا کرد.

رییس دانشگاه فنی و حرفه ای با اشاره به شرایط آموزش های مهارتی کشور های پیشرفته گفت: فنلاند 64 درصد از آموزش عالی خود را مهارتی نموده است و برای اینکه به توسعه پایدار نزدیک شوند توجه به آموزش عالی مهارتی لازم است.

وی توضیح داد: نظام آموزش عالی مهارتی از نگاه ما یک ضرورت است. آموزش عالی اگر به سوی آموزش عالی مهارتی سوق نیابد جوانان کشور به سویی خواهند رفت که نه در آموزش پرورش عمومی هستند، نه در استخدام و اشتغال حضور دارند و نه در مهارت آموزشی هستند. هرگاه این مقدار جمعیت زیاد شوند ممکن است شاهد آسیب های امنیتی و سیاسی شویم؛ لذا یکی از توصیه های ما در حکمرانی تازه آموزشی توجه به نظام آموزش مهارتی است و آموزش عالی مهارتی است که در بسیاری از کشور های پیشرفته به عنوان یک اصل پذیرفته شده است. این مفهوم باید به طور جدی در برنامه هفتم دیده گردد.

صالحی عمران در انتها گفت: امیدواریم این سلسله بحث ها منجر به سیاست گذاری تازه گردد که در کمیسیون آموزش و تحقیقات و شورای عالی انقلاب فرهنگی مورد توجه قرار گیرد.

وی تاکید نمود: دانشگاه فنی و حرفه ای این آمادگی را دارد که مسئولیت تقویت و آموزش مهارتی کشور و بعلاوه اشتغال فارغ التحصیلان را برعهده بگیرد تا در این حکمرانی تازه آموزش عالی و در برنامه هفتم شاهد آموزش عالی پویا، پیشرو و همگام با احتیاج های جامعه داشته باشیم.