نحوه برخورد صحیح با کودکی که ترس از جدایی دارد چیست؟ - سفر به تایلند

به گزارش حوزه ازدواج و خانواده گروه اجتماعی خبرنگاران، گاهی مشاهده می شود کودک بعد از جدا شدن از پدر و مادر، مثلا وقتی در خانه مادر بزرگ می ماند از همان ابتدا بی قراری و گریه دارد یا دچار ضعف جسمانی می شوند؛ ممکن است کودک کابوس های مکرر درباره جدایی ببیند و تنها ماندن کنار پدر بدون حضور مادرش را برنتابد و به یکی از والدین وابستگی شدید و جدایی ناپذیر داشته باشد.

این موارد در بازه ای از سن کودک طبیعی است، اما باید با دقت و صبر به وسیله والدین آنالیز شود تا این ترس به بزرگسالی کودک منتقل نشود.

آسیه اناری، روانشناس و عضو کمیته تخصصی روانشناسی بالینی کودک و نوجوان در گفت و گو با خبرنگاران، به تببین این مسئله پرداخت و گفت: به صورت طبیعی در فرآیند رشد کودک این احساس تنهایی و جدا شدن از پدر و مادر وجود خواهد داشت، چون تنها منبع حمایت و دلبستگی او والدین هستند.

اگر در سن و جای درست کودک را از پدر و مادرش جدا نکنیم این ترس روز به روز بیشتر می شود. از دوره ای باید بچه ها را وارد محیط های اجتماعی نظیر مهدکودک کرد تا با یک مراقب دیگر هم وقت بگذرانند. خوب است پدر و مادر، بچه ها را از مدت دوسالگی به کلاس های مختلف برده یا به آن ها یاری نمایند تا پیش افراد قابل اعتماد بمانند و برای مدتی از والدین دور شوند.

اناری راه هایی برای حل شدن موضوع ترس از جدایی در کودک اعلام کرد: اضطراب و ترس طبیعی از جدایی در بازه زمانی 18 ماهگی تا حدود 2 سال و نیمی ادامه دارد. مهم است والدین این مسئله را مسئله ای بزرگ قلمداد ننمایند و برای حل شدن این موضوع در ساعات کوتاه بچه ها را پیش کسانی که به آن ها عادت دارند، بگذارند.

بازی هایی مثل قایم باشک می تواند ثبات شیئ را در بچه ها تقویت کند؛ مثلا اگر مادر برای زمانی برود، به معنای ناپدید شدن همیشگی او نیست و برمی شود.

این روانشناس به اشتباه فرهنگی که در جامعه ما وجود دارد اشاره نمود و گفت: برخی به بچه ها دروغ می گویند، مثلا حواس کودک را از به چیز دیگری پرت نموده و مادر قایم می شود؛ بعلاوه تنها گذاشتن کودک در اتاق و یک مرتبه فرار کردن موارد نادرستی است که پدر و مادر ها برای برطرف این موضوع انجام می دهند.

وی اضافه نمود: قایم کردن خود از کودک، دروغگویی و فرار کردن از کودک باعث تشدید اضطراب جدایی از والدین شده و نگران نماینده می شود. هرچقدر کودک گریه و بی قراری کند باید حقیقت را به او گفت. برای مثال، چون کودک ساعت خواندن را بلد نیست می توان به او گفت: مامان داره میره وقتی عقربه بزرگه بیاد روی ساعت 1 بر میگرده! و دقیقا همان ساعت برشود. بچه ها زمان را نمی دانند و باید برای آن ها حدود مشخص کرد، مثلا وقتی زمان تماشا کارتون به خاتمه برسد یا هر وقت غذایت را تمام شود، مادر برمی شود.

اناری تاکید نمود: ترس از از تنهایی و جدایی تفاوت دارند، ترس از تنهایی در 4 یا 5 سالگی به وجود می آیند، اما ترس جدایی در سنین پایین تر است. بدترین کار این است که مادر یا پدر از کسی بخواهند سر بچه را گرم نمایند و او فرار نمایند، این کار باعث می شود کودک تاب آوری و تحمل تنهایی را پیدا نکند. اگر به کودک دروغ گفته شود معنایش این است که او نمی تواند به پدر و مادرش اعتماد نموده و این نگرانی همواره باقی خواهد ماند.

اناری دعوا و تهدید کودکی که ترس از تنهایی دارد را سبب تشدید اضطراب او خواند و اضافه نمود: اتفاقا، چون ترس فرآیندیست که رشد می نماید و ساکن نمی ماند، در صورت عدم درک و همراهی کودک و تهدید و ترساندن او اتفاقات ناگوار دیگری برای روان کودک به وجود می آید.

وی ادامه داد: جدایی کودک از والدینش باید به مرور و درست باشد؛ در غیر این صورت کودک به اختلالات اضطرابی شدید تر و خاص مبتلا شده و همواره درگیرشان خواهد بود. بعلاوه چک کردن مداوم کودک برای اطمینان از حضور او ترس جدایی را به او منتقل می نماید.

این روانشناس به داشتن توقعات منطقی از سوی والدین نسبت به بچه ها اشاره نمود و گفت: تنها ماندن بچه ها نیز در سنین 9 تا 11 سالگی طبیعی است. در غیر این صورت توقع زیاد بزرگسالان از بچه هاست. تنهایی به معنای آن که کودک خودش یک نفر در خانه باشد و کسی پیشش نماند وگرنه تنها ماندن به مرور در اتاق مانعی ندارد.

وی اضافه نمود: تنهایی کودک قبل از این سنین آسیب های عاطفی، روحی و شناختی دارد، چون بچه ها در این سن آمادگی تنهایی مطلق را ندارند. بهتر است پدر و مادر توقعات خود را متناسب با سن و توان آن ها انطباق دهند و انتظارات بالای سن کودک از فرزند خود نداشته باشند.

بسیاری از مسائل وقتی به وجود می آید که ما فرایند های طبیعی را نمی دانیم. مثلا 18 تا 25 سالگی ممکن است فرزند از پدر و مادرش جدا نشود یا در 4، 5 سالگی تا 9 سالگی، ترس از تنها ماندن طبیعی باشد.

بیشتر بخوانید

خبرنگاران اجتماعی ازدواج و خانواده